Decyzja o poprawie wyglądu i zdrowia jamy ustnej zwykle łączy się także z zabiegami ortodontycznymi, czyli czynnościami mającymi za zadanie wyrównanie krzywych zębów oraz zlikwidowanie nabytych lub wrodzonych wad zgryzu. Wśród możliwych rodzajów aparatów ortodontycznych, stały aparat ciągle jest oceniany jako najskuteczniejszy i przynoszący najtrwalsze rezultaty. Aby aparat ortodontyczny właściwie działał, musi być odpowiednio założony. Siłą, która oddziałuje na zęby w aparacie stałym jest łuk ortodontyczny przyczepiony do specjalnych zamków przylepionych do poszczególnych zębów. Ligatury ortodontyczne odpowiadają za utrzymanie łuku przy zamkach.
Ligatury ortodontyczne są małymi gumkami, które zachowują znaczące elementy aparatu we właściwym miejscu, by działanie aparatu było zgodne z założeniami lekarza stomatologa oraz sporządzonym planem leczenia. Niepoprawnie ustawiony aparat może dawać złe wyniki i zamiast działania naprawczego tylko zaszkodzi, przykładowo przez przesuwanie zębów w w złym kierunku oraz tym samym nasilenie wady. Z tego powodu chociaż ligatury ortodontyczne sprawiają wrażenie niewielkich cząstek konstrukcji aparatu stałego, mają wielkie znaczenie dla prawidłowego leczenia ortodontycznego.
Dla większego uatrakcyjnienia, ligatury ortodontyczne można kupić w różnych kolorach, co szczególnie cieszy małych pacjentów. Starsi pacjenci zwykle dobierają kolory ligatur tak, by były one mało widoczne, nie wyróżniały się zbyt mocno na tle zębów albo ze względu na to, czy jest możliwość zabarwienia się ligatury w czasie użytkowania (ten problem dotyczy szczególnie ligatur o białym albo innym jasnym kolorze). Przeciętnie ligatury ortodontyczne wymienia się w ciągu miesiąca albo półtora miesiąca.